Een lezing restaurator Michel van de Laar

In de tentoonstelling U zult begrijpen dat … hangt, met dank aan het Joods Museum, het schilderij Zelfportret van Baruch Laguna. Michel van de Laar vertelt over een avontuurlijke zoektocht, waarbij dit schilderij van Baruch Lopes de Leão Laguna en een aan Martin Monnickendam toegeschreven portret de hoofdrollen spelen. Het verhaal begint in de oorlog, als verzetsstrijder Tineke Stroobos op een onderduikadres wordt geportretteerd door een onbekende, vanwege de dreiging, in de schaduw blijvende Joodse schilder.
Stijlonderzoek, verfonderzoek en een studie met infraroodreflectografie brachten Michel in de juiste richting maar de toeschrijving werd pas sluitend na de vondst van een wel heel persoonlijke, en haast ontroerende, eigenaardigheid van de schilder.

Michel van de Laar werkt als zelfstandig restaurator van schilderijen sinds 1987 in de familietraditie die door zijn grootvader Arnold van de Laar in 1912 is begonnen. In zijn grootvader’s atelier aan de Sint Jorisstraat in ´s-Hertogenbosch ontwikkelde Michel zijn passie voor het restauratievak. Daarnaast volgde hij opleidingen aan de Academie Anderlecht in Brussel en het Laboratoire d’Etude des Œuvres d’Art par les Methodes Scientifiques in Louvain-la-Neuve. Hij werkte op jonge leeftijd twee jaar als voluntair bij Luitsen Kuiper in het restauratieatelier van het Rijksmuseum in Amsterdam. Op 15 februari 1989 kwam hij in vaste dienst bij het Rijksmuseum als Restaurator Schilderijen. In de 25 jaar dat hij bij het Rijksmuseum werkte restaureerde hij daar talloze schilderijen. Vaak beroemde meesterwerken. Hij restaureerde de Jeremiah van Rembrandt met dezelfde passie en liefde als een schilderij van Henk Weijzig uit 1948, een voorstelling van Jappenkamp Changi, geschilderd op een stukje resthout. In 2014 richtte Michel zijn eigen atelier op. In het tv-programma ‘Het geheim van de Meester’ maakt Michel deel uit van een team van topexperts. Gezamenlijk onderzoeken zij, door middel van een reconstructie, het maakproces van beroemde Nederlandse meesterwerken.

Beeld: Zelfportret Baruch Laguna, 1940-43, olieverf op doek, Collectie Joods Museum